O REGAGEN
„Regulatorna agencija za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti“ (REGAGEN) je osnovana 22. januara 2004. godine kao „Regulatorna agencija za energetiku“ od strane Skupštine Crne Gore. Ovlašćenja i nadležnosti ove institucije su inicijalno utvrđena Zakonom o energetici i postepeno se šire, i to stupanjem na snagu Zakona o komunalnim djelatnostima u 2016. godini i Zakona o nadzoru nad veleprodajnim tržištem električne energije i prirodnog gasa u 2022. godini.
Danas je REGAGEN samostalna, neprofitna organizacija, pravno i funkcionalno nazavisna od državnih organa i energetskih subjekata. Ovo nezavisno regulatorno tijelo ima nadležnosti u oblasti električne energije, prirodnog gasa, nafte i naftnih derivata, kao i nadležnosti u oblasti komunalnih djelatnosti u dijelu regulacije cijena javnog vodosnabdijevanja i upravljanja komunalnim otpadnim vodama.
Ključne aktivnosti koje sprovodi REGAGEN su:
- Licenciranje energetskih subjekata u oblastima električne energije, nafte i gasa
- Utvrđivanje statusa zatvorenog distributivnog sistema električne energije
- Licenciranje vršilaca regulisanih komunalnih djelatnosti
- Nadzor nad radom licenciranih energetskih subjekata i zatvorenih distributivnih sistema
- Nadzor nad radom vršilaca regulisanih komunalnih djelatnosti
- Utvrđivanje regulatorno dozvoljenog prihoda i cijena/naknada regulisanim elektroenergetskim subjektima (operator prenosnog sistema, operator distributivnog sistema i operator tržišta)
- Davanje saglasnosti na predloge cijena vršiocima regulisanih komunalnih djelastnosti (javno vodosnabdijevanje, prihvatanje i odvođenje komunalnih otpadnih voda i crpljenje, odvoz i zbrinjavanje otpadnih voda iz septičkih jama)
- Davanje saglasnosti na desetogodišnje planove razvoja prenosnog i distributivnog sistema električne energije
- Davanje saglasnosti na investicione planove prenosnog i distributivnog sistema električne energije
- Odbravanje pravila za prekograničnu razmjenu električne energije
- Odlučivanje po žalbama kupaca električne energije
- Nadzor nad veleprodajnim tržištem električne energije
- Izrada godišnjeg izvještaja o stanju energetskog sektora Crne Gore
- Izrada godišnjeg izvještaja o aktivnostima vezanim za regulisane komunalne djelatnosti
- Izrada godišnje analize udjela obnovljivih izvora energije i visokoefikasne kogeneracije u ukupnoj proizvodnji i potrošnji električne energije
- Izrada godišnjeg izvještaja o poređenju indikatora poslovanja vršilaca regulisanih komunalnih djelatnosti
- Međunarodna saradnja.
U okviru svojih nadležnosti, REGAGEN primjenjuje odluke organa Energetske zajednice u skladu sa potvrđenim međunarodnim ugovorom, može da zaključi sporazume o saradnji sa regulatornim organizacijama članica Energetske zajednice u cilju podsticanja regulatorne saradnje, sarađuje sa regulatornim i drugim nadležnim organizacijama članica Energetske zajednice i država u regionu u oblasti prekograničnih pitanja, doprinosi integraciji tržišta, kao i usklađivanju i razmjeni podataka i informacija na regionalnom nivou.
Na međunarodnom nivou, REGAGEN je punopravna članica Regulatornog Odbora Energetske Zajednice (ECRB), Udržanja evropskih regulatora u oblasti vodosnabdijevanja (WAREG) i Udruženja regulatornih tijela država Mediterana u oblasti energetike (MEDREG) i članica sa statusom posmatrača u Savjetu evropskih regulatora u oblasti energetike (CEER). Krajem 2017. godine REGAGEN postaje prvo nacionalno regualtorno tijelo iz članica Energetske zajednice kojem je omogućen pristup radnim grupama Agencije Evropske unije za saradnju energetskih regulatora (ACER) u oblastima električne energije i gasa.
Izvori finansiranja REGAGEN su: naknade za izdavanje licenci, godišnjih naknada za korišćenje licenci, naknade za utvrđivanje statusa zatvorenog distributivnog sistema, godišnje naknade za korišćenje statusa zatvorenog distributivnog sistema, naknade za rješavanje sporova i druge naknade koje utvrđuje u skladu sa Zakonom o energetici, kao i naknade koju plaćaju vršioci regulisanih komunalnih djelatnosti.